Rozwój motoryczny dzieci odbywa się praktycznie od momentu narodzin. Przychodzimy na świat całkowicie zależni od rodziców, nie panując nad ruchem własnego ciała. Nabycie umiejętności utrzymania postawy pionowej, pewnego przemieszczania się, a także manualnych sprawności dłoni wymaga ćwiczeń. Większość z nich wykonywana jest przez dzieci naturalnie, podczas codziennej aktywności i zabawy. Odpowiedni wybór zabawek może skutecznie wspomagać dzieci w procesach rozwojowych. Jakie zabawki do ćwiczenia motoryki mogą się okazać przydatne?
Czym jest mała i duża motoryka?
Zdolności motoryczne to inaczej całość sprawności i zdolności człowieka w zakresie poruszania się i wykonywania określonych, zamierzonych ruchów. Zazwyczaj, motorykę dzieli się na dużą i małą. Motoryka duża obejmuje zdolność do utrzymania prawidłowej postawy ciała, poruszania się oraz wykonywania obszernych ruchów kończyn i całego ciała. Zazwyczaj, jej ćwiczenie jest procesem postępującym naturalnie w pierwszych miesiącach życia dziecka, wraz z siadaniem, raczkowaniem, utrzymywaniem pozycji pionowej i podejmowaniem prób samodzielnego chodzenia.
Mała motoryka to wszelkie umiejętności i sprawności manualne, związane z prawidłowym chwytem przedmiotów, wykorzystaniem palców i całej dłoni. Rozwój tego rodzaju motoryki rzutuje w ogromnym stopniu na całe późniejsze życie. Od prawidłowego rozwinięcia zdolności manualnych zależy łatwość nauki pisania, umiejętność zawiązania butów czy zapięcia guzików.
Jakie zabawki pomagają rozwijać dużą motorykę?
Rozwój motoryczny dzieci, zwłaszcza w obrębie dużej motoryki, przebiega zazwyczaj samoistnie. Bywa jednak, że jest opóźniony, ze względu na wady w budowanie anatomicznej lub problemy z napięciem mięśniowym. Niezależnie od tempa, w jakim przebiega rozwój dziecka, zabawki motoryczne dla dzieci mogą okazać się wsparciem w nabywaniu nowych umiejętności i pretekstem do świetnej zabawy.
Dużą motorykę pobudzają zabawy na świeżym powietrzu, na placach zabaw i boiskach. Przydadzą się więc wszelkie dziecięce pojazdy, takie jak rowerki biegowe i zwykłe, hulajnogi bądź deski balansujące. Mniejsze dzieci polubią z pewnością dmuchane skoczki i zjeżdżalnie, starszaki wybiorą za to drabinki czy liny ze stopniami, rozwieszone w ogrodzie.
Jakie zabawki wspierają małą motorykę?
Zabawki wspomagające rozwój motoryczny w zakresie małej motoryki przydadzą się już niemowlętom. Początkowo, będą to gryzaki, które dziecko zdoła samodzielnie utrzymać w rączce i włożyć do buzi. Tego rodzaju zabawy pobudzają koordynację wzrokowo-ruchową oraz ćwiczą sprawność małych dłoni. Umiejętność chwytania, która dorosłym wydaje się czymś najzupełniej naturalnym, jest w rzeczywistości umiejętnością nabytą na skutek wielu godzin ćwiczeń.
Piramida dla dzieci, sorter z klockami dopasowanymi kształtem do otworów, duże piankowe puzzle lub drewniane klocki to zabawki, które nie tylko usprawniają motorykę, ale również rozwijają samodzielność i myślenie przyczynowo-skutkowe. Dziecko samodzielnie kojarzy fakty, zapamiętuje sekwencje działań koniecznych dla ułożenia piramidy lub dopasowania brakującego elementu do piankowej układanki.
Zabawkami, które służą nie tylko rozrywce, ale również wspieraniu zdolności motorycznych dzieci są wszelkiego rodzaju klocki. Zarówno te drewniane, wykorzystywane przez maluchy do tworzenia coraz wyższych wież, jak i plastikowe, dające możliwość budowania skomplikowanych konstrukcji, poprawią zdolności manualne dzieci. Oczywiście, wielkość klocków oraz poziom zaawansowania tworzonych konstrukcji powinny zostać dopasowane do wieku dziecka. W przypadku najmłodszych dzieci, elementy zabawek muszą być odpowiednio duże, aby dziecko nie było ich w stanie połknąć. Z drugiej strony jednak powinny mieścić się w dziecięcej dłoni.
Dobrym pomysłem są też różnego rodzaju piłeczki i zabawy z ich wykorzystaniem. Wrzucanie piłek do koszyka, ugniatanie w dłoni, żonglowanie. Aktywności takie pozwalają rozwijać sprawność palców, koordynację ruchową oraz szereg umiejętności, które dziecko wykorzysta w późniejszym wieku, w trakcie nauki szkolnej. Zabawy z wykorzystaniem zabawek motorycznych dla dzieci to nie tylko sposób na zapewnienie rozrywki najmłodszym, ale również inwestycja w ich przyszłość. Dzięki takiemu wsparciu, nauka pisania czy samodzielne zasznurowanie butów okażą się dużo prostsze.